NHÀ NHO LÀ KHUYÊN NGƯỜI LẬP CHÍ, PHẬT PHÁP KHUYÊN NGƯỜI PHÁT TÂM

NHÀ NHO LÀ KHUYÊN NGƯỜI 

LẬP CHÍ, PHẬT PHÁP KHUYÊN 

NGƯỜI PHÁT TÂM

Giảng giải: Hòa Thượng Tịnh Không
 

Đời này được phú quý là do trong đời quá khứ tu nhân thiện. Nếu như đời này được phú quý mà không biết tu thiện, thậm chí còn dùng thủ đoạn phi pháp để giành lấy phú quý, Phật Bồ Tát hiểu rõ, phú quý bạn có được không phải do nhờ thủ đoạn phi pháp này mà có, mà là do nhân thiện bạn tu trong quá khứ mà được. 

Ngày nay bạn dùng đủ thứ thủ đoạn không chính đáng, cho rằng là đạt được phú quý rồi. Không phải vậy. Nghiệp mà bạn tạo đời nay thì đời sau sẽ thọ báo.

Thế gian có mấy người hiểu được đạo lý này, có mấy người hiểu rõ chân tướng sự thật này?

Phật Pháp được gọi là bảo là dựa vào điều gì. Hiểu rõ thấu triệt đối với chân tướng sự thật của nhân quả ba đời. Nhân quả chỉ dạy chúng ta làm sao được giàu có, trong đây mỗi điều đều là được giàu có. Bạn tu bố thí tài thì được giàu có, lìa thập ác được giàu có, đây là sự thật.

Trong mỗi một câu đều có không thể xâm đoạt. Sự giàu có của bạn tuyệt đối không có ai có thể xâm phạm, tuyệt đối không có ai có thể đoạt lấy. Ngày nay người đạt được giàu có thì ngày đêm thường lo lắng, lo được lo mất, sợ của cải bị mất hết. Thật sự dùng thập thiện để tu bố thí thì của cải bạn được sẽ mỗi ngày tăng trưởng, tuyệt đối sẽ không tiêu tan.

Không sát sanh là bố thí vô úy. Quả báo của bố thí vô úy là khỏe mạnh trường thọ. Câu phía dưới là trường thọ vô yểu. Yểu là chết yểu, đoản mạng.

Bất vi nhất thiết oán tặc tổn hại. Oán là oan gia. Tặc là trộm cướp.

Oan gia của bạn có rất nhiều, tại sao có vậy?

Vì quá khứ kết oán thù với chúng sanh. Quá khứ không phải một đời một kiếp, mà là từ vô lượng kiếp đến nay.

Thử nghĩ xem bạn kết oán thù với bao nhiêu người, đã kết oán thù với bao nhiêu chúng sanh?

Oan oan tương báo không bao giờ dứt. Sự việc này Phật nói rất rõ ràng. Bạn kết oán thù với người ta, đây là nhân. Nhân muốn biến thành quả thì phải có duyên. Nếu như không có duyên, tuy có nhân ác nhưng quả ác sẽ không hiện tiền.

Đời nay gặp được Phật Pháp, tin nhận phụng hành, đem tâm hạnh của mình biến thành thuần thiện, như vậy là duyên ác đoạn mất rồi, cho dù có gặp rất nhiều oan gia trái chủ nhưng không có duyên thì quả sẽ không khởi hiện hành.

Cho nên nhà Phật nói, điểm mấu chốt của quả báo chuyển biến là do duyên. Nhân, chúng ta không có cách gì điều khiển được, nhưng duyên thì chúng ta có thể điều khiển.

Chúng ta tu tất cả duyên thiện, đoạn tất cả duyên ác, thì sự tổn hại của oán tặc sẽ xa lìa. Cho dù gặp phải một số tổn hại nhỏ cũng không đến nỗi trở ngại việc lớn. Cho nên, kiết hung họa phước là ở trong tâm chúng ta mà chuyển.

Điều quan trọng là nhất định không được sát sanh. Không những không được sát sanh, mà dứt khoát không được phép làm tổn hại việc của người. Tất cả chúng sanh vì ta mà khởi phiền não là chúng ta sai rồi. Người tạo tác những nghiệp ác đều là ngu muội vô tri. Bạn hãy quan sát tỉ mỉ, tư tưởng, kiến giải, hành vi của họ đều là tương ưng với thập ác, không tương ưng với Thập Thiện.

Thập thiện tu hành đến tầng thứ tương đối, Kinh Văn phần trước Phật nói: Bất dung hào phân bất thiện gián tạp, đó là trình độ cao. Ở trình độ này là trực tiếp tu Pháp Bồ Tát. Cho nên, Phật ở chỗ này đem Pháp Bồ Tát đặt ở đoạn văn thứ nhất. Nếu như còn có mảy may bất thiện xen tạp thì thiện của bạn không thuần rồi. Phật dạy người như vậy, Nhà Nho cũng dạy người như vậy, nhưng Nhà Nho nói không cặn kẽ như Phật nói.

Nhà Nho nói: Minh đức, thân dân, chỉ ư chí thiện, tri chỉ, nhi hậu hữu định.

Tri chỉ, biết dừng là gì vậy?

Là chí thiện, dừng ở chí thiện. Ngay ở chỗ này chúng ta liền có thể thể hội được, Nhà Nho là khuyên người lập chí, Phật Pháp khuyên người phát tâm.

Chúng ta nên phát cái tâm gì?

Tâm chí thiện. Tâm chí thiện đối với mình là cái thâm tâm ở trong tâm bồ đề. Tâm chí thiện đối nhân, xử thế, tiếp vật là tâm đại bi ở trong tâm bồ đề. Từ chí thiện có thể kiến tánh.

Tánh là tâm chân thành, trong Quán Kinh gọi là tâm chí thành. Nhà Nho khuyên người lập chí làm Thánh Nhân. Phật dạy chúng ta phát tâm, chính là dạy chúng ta phải phát tâm làm Phật, vậy mới đích thực là chỉ ư chí thiện. Cho nên, dứt khoát không được có một mảy may cái tâm tổn hại người khác, không được có ý niệm tổn hại tất cả chúng sanh.

Phật Bồ Tát độ chúng sanh không nôn nóng nhất thời. Vô lượng kiếp, lại vô lượng kiếp luôn luôn trồng thiện căn cho tất cả chúng sanh. 

Trong Kinh nói rất hay, danh hiệu của Chư Phật Bồ Tát là một khi nghe qua tai thì mãi mãi trồng được thiện căn. Tất cả chúng sanh ở trong một đời có cơ hội nhìn thấy Tượng Phật, nghe thấy danh hiệu Phật là thiện căn đã được gieo vào rồi.

Đời này không thể thành tựu thì đời sau, hoặc đời sau nữa, hoặc giả ở nhiều kiếp về sau, khi gặp duyên chín mùi thì chắc chắn được độ. Chúng ta nhất định phải nhận thức rõ ràng, biết được tầm quan trọng của Thập thiện nghiệp đạo thì phải cố gắng nỗ lực tu học. Thành tựu bản thân cũng là thành tựu người khác, tự lợi lợi tha.

***