CHÚNG TA LÀM TỪ ĐỆ TỬ QUY, LÀM TỪ THẬP THIỆN NGHIỆP, THẾ NHƯNG CÀNG QUAN TRỌNG HƠN, CHÚNG TA PHẢI LÀM TỪ THÁI THƯỢNG CẢM ỨNG THIÊN

CHÚNG TA LÀM TỪ ĐỆ TỬ QUY,

LÀM TỪ THẬP THIỆN NGHIỆP,

THẾ NHƯNG CÀNG QUAN

TRỌNG HƠN, CHÚNG TA PHẢI LÀM

TỪ THÁI THƯỢNG CẢM ỨNG THIÊN

Giảng giải: Hòa Thượng Tịnh Không
 

Tánh đức là gì?

Là luân thường, là đạo đức, Cổ Thánh Tiên Hiền chúng ta đã nói mười hai chữ là tánh đức gồm hiếu đễ trung tín, lễ nghĩa liêm sĩ, nhân ái hòa bình. Nếu như chúng ta ở mọi lúc, vào mọi nơi, đối mặt với hoặc là thuận cảnh hoặc là nghịch cảnh hoặc là thiện duyên hoặc là ác duyên, đều không rời khỏi tiêu chuẩn của mười hai chữ này, vậy thì bạn đúng rồi, đây gọi là chân tu hành.

Đây là gì vậy?

Đây là pháp Nhân Thiên. Bạn thấy trong Thập Thiện Nghiệp Đạo Kinh nói, từ nơi Nhân Thiên mà nói, Thanh Văn bồ đề, Duyên Giác bồ đề, cho đến Vô thượng bồ đề, đều là nương mười thiện làm nền tảng. Chúng ta ở cõi người trước tiên tu tốt ở cõi người.

Vừa rồi chúng ta nói mười hai đức mục, cái gì gọi là hiếu?

Chúng ta đối với cha mẹ, trong mười hai chữ này, trong mỗi một chữ đều bao hàm Thập Thiện Nghiệp Đạo, đây là hiếu của Phật, là đễ của Phật, là lễ của Phật, là nghĩa của Phật, đó chính là hóa thân Bồ Tát. Trước khi chưa kiến tánh, nhất định phải nắm lấy. Phu Tử đã nói học nhi thời tập chi bất diệc duyệt hồ.

Ý nghĩa của câu này rất sâu, duyệt là an vui, vui mừng, vui mừng từ chỗ nào vậy?

Không phải từ tiền tài, tiền tài không thể mang đến cho bạn vui mừng, cũng không phải làm quan to mà được, bạn làm đến được quan to, làm đến Đế Vương cũng không thấy được mang đến cho bạn vui mừng.

Thế nhưng vui mừng là bảo quý nhất đời người, một con người ở thế gian này hân hoan vui vẻ trải qua ngày tháng, đó là nhiều hạnh phúc, đó là chân thật hạnh phúc. Nhan Hồi nghèo mà vui, hạnh phúc.

Do đây có thể biết, niềm vui của ông không có liên quan gì với đời sống vật chất, Nhan Hồi là bần cùng nổi tiếng, đời sống vật chất của ông thường hay có khó khăn, thế nhưng ông từ sáng đến chiều an vui, cho nên an vui phải biết từ nơi nào mà có, an vui là từ học nhi thời tập chi mà có được.

Học cái gì?

Học đạo của Thánh Hiền, học đạo thành Phật, thành Bồ Tát.

Tập là cái gì?

Đem những gì mà bạn học được áp dụng thật làm ở ngay trong cuộc sống thường ngày. Trong hiếu có mười thiện, trong đễ cũng có mười thiện, trong trung cũng có mười thiện, trong tín cũng có mười thiện, phía sau lễ nghĩa liêm sĩ, nhân ái hòa bình cũng là như vậy. Chỗ này không cần nói tỉ mĩ, chỉ nói đến đây đủ rồi.

Lại nói trong mỗi một chữ đều có mười Ba la mật: Bố thí, trì giới, nhẫn nhục, tinh tấn, thiền định, bát nhã, phương tiện, nguyện, lực, trí. Trong hiếu đầy đủ. Hiếu là đối với cha mẹ. Trong đễ đầy đủ. Đễ là đối với anh em, đối với đồng tuổi, cũng đối với trưởng bối. Trung là không luận là với người với việc, phụ trách tận chức.

Làm thế nào để phụ trách tận chức?

Trong đó cũng đầy đủ mười thiện, cũng đầy đủ mười Ba la mật. Đây là thật.

Thế nhưng hiện tại ở trên thế giới có rất nhiều xung đột, không có người nào có thể điều đình hóa giải, do nguyên nhân gì?

Nhân ái hòa bình, những người đó đều là nhân nhân quân tử, bôn ba đến mọi nơi để điều đình hóa giải xung đột, tôi thấy qua những người này rất nhiều, thật nhiệt tâm, thế nhưng luôn là việc trái ngược với nguyện, đôi bên xung đột không tiếp nhận, đây là nguyên nhân gì?

Nếu như chúng ta nhân ái hòa bình, trong bốn chữ này đều đầy đủ mười thiện, đều đầy đủ mười Ba la mật, đều đầy đủ Phổ Hiền mười nguyện, tôi tin tưởng nhất định thành công. Cho nên Cổ Thánh Tiên Hiền chúng ta dạy người hành hữu bất đắc, phản cầu chư kỷ thì đúng.

Nghĩ lại trong đại thừa giáo Phật nói Bồ Tát tu hành viên mãn đầy đủ tám vạn bốn ngàn tế hạnh, cho nên họ ứng hóa ở mười pháp giới, trong ba cõi sáu đường họ không có chướng ngại, họ có thể đem những việc giáo hóa chúng sanh làm được tròn đầy viên mãn, do nguyên nhân gì?

Tám vạn tế hạnh.

Ngày nay chúng ta muốn làm, nếu như nói quá huyền quá áo diệu thì không làm được, chúng ta làm từ chỗ nào?

Chúng ta làm từ Đệ Tử Quy, làm từ Thập Thiện Nghiệp, thế nhưng càng quan trọng hơn, chúng ta phải làm từ Thái Thượng Cảm Ứng Thiên, vì sao vậy?

Giáo dục Thánh Hiền, nhân quả là hạt nhân, chân thật hiểu được nhân quả thì bạn tu học là thiết thực. Phải từ ngay trong nội tâm mà làm, nếu như không tin sâu giáo dục nhân quả thì chỉ là biểu hiện ở bên ngoài, không phải từ trong nội tâm tự nhiên lưu lộ ra, bên ngoài nhìn thì rất giống, thế nhưng phía sau thì không giống, gặp được thuận cảnh thiện duyên thì họ liền thay đổi.

Thuận cảnh làm việc thuận lợi, khi thiện duyên đều là người tốt, mọi người đều tán thán họ, cung đón họ, họ liền quên mất, cho rằng chính mình thật giống như người bên ngoài nói, cho mình là đại thiện, là Thánh Hiền, dĩ Thánh Hiền tự cư, liền xem nhẹ người khác một bậc.

Vậy thì sai rồi, đây chính là Khổng Tử đã nói như hữu châu công chi tài chi mỹ sử kiêu thả lận, kỳ dư tắc bất thủ quán dã. Khi mới học rất khiêm tốn, đến khi có được chút thành tựu thì tâm ngạo mạn liền sanh khởi.

***